Een normaal slaappatroon

De episodes waarin een mens slaapt en wakker is tijdens een periode van 24 uur noemen we het slaappatroon. Over wat we als een normaal slaappatroon beschouwen, leest u in dit artikel.

Een gezond slaappatroon

De meeste volwassenen slapen zeven à acht uur per dag. Sommigen hebben genoeg aan minder, anderen hebben wel tot tien uur slaap of meer nodig. Dat is voor een deel genetisch bepaald.

We volgen een normaal slaappatroon als we ’s nachts slapen en overdag wakker blijven, wat bij de meeste mensen overal ter wereld het geval is. Als we volgens de biologische klok van de mens willen leven, moeten we dagelijks hetzelfde slaapritme aanhouden, zodat ons slaappatroon niet verstoord wordt.

In feite maakt het niet veel uit of de slaapperiode ’s nachts of overdag plaatsvindt, zolang het maar iedere dag op hetzelfde tijdstip is. Nachtwerkers die overdag altijd op hetzelfde uur gaan slapen, hoeven zich dus geen zorgen te maken. Wie afwisselend in dag- en nachtploegen werkt, kan wel last krijgen van een verstoord slaappatroon.

De stadia van onze slaap

Wie een goed slaappatroon aanhoudt, geeft zijn lichaam de kans om de verschillende stadia van een gezonde slaap te doorlopen. Het belangrijkste onderscheid wordt gemaakt tussen de remslaap (1 fase) en de non-remslaap (4 fasen). Tijdens de nacht doorlopen we vier of vijf cycli van de vier slaapfasen.

Slaapfase 1: inslapen

• duurt gemiddeld vijf minuten
• we zweven tussen waken en slapen
• ogen vallen toe, de hersenactiviteit neemt af
• bewuste reacties zijn nog mogelijk

Slaapfase 2: lichte slaap

• duurt ongeveer een halfuur
• we slapen, maar nog niet diep
• we reageren niet meer op elk geluid

Slaapfase 3: overgangsfase naar diepe slaap

• duurt ongeveer vijf minuten
• ademhaling wordt regelmatig en dieper
• hartritme daalt naar 40 tot 50 slagen per minuut
• spieren ontspannen

Slaapfase 4: diepe slaap

• duurt doorgaans bijna 20 minuten
• lichaam ondergaat fysieke rust en herstelt
• als we hierin ontwaken, zijn we verward en suf

Slaapfase 5: remslaap

• duurt ongeveer een kwartier
• spieren zijn volledig ontspannen
• grote hersenactiviteit
• hartritme en ademhaling zijn onregelmatig
• bloeddruk stijgt
• we maken voortdurend oogbewegingen (vandaar de benaming rapid eye movement)
• fase waarin we dromen

Een goed slaappatroon per leeftijd

Slaapbehoefte is in de eerste plaats een persoonlijk gegeven, maar verandert ook met de leeftijd. Baby’s slapen erg veel en op onregelmatige tijden. Hun slaappatroon verandert ook vaak. Kinderen beginnen al een regelmatig slaappatroon te ontwikkelen. Naarmate we ouder worden, vermindert de behoefte aan slaap enigszins en kan ons gemiddelde slaappatroon wat verschuiven.

Een verstoord slaappatroon

Veel mensen hebben tegenwoordig een onregelmatig slaappatroon, wat een negatieve invloed kan hebben op de gezondheid. Een verstoord slaappatroon kan al na zes maanden tot medische en psychische problemen leiden.

Iemand die geen normaal slaappatroon volgt met het klassieke dag-nachtritme lijdt aan een circadiane ritmestoornis. Dat verstoorde slaappatroon kunnen we indelen in vier types:

• Vertraagde slaapfasestoornis: mensen die iedere nacht te laat in slaap vallen (om 4 uur of later) en pas laat op de dag wakker worden (bijvoorbeeld rond de middag)
• Vervroegde slaapfasestoornis: mensen die te vroeg in slaap vallen (soms al om 19 uur) en dan midden in de nacht wakker worden en niet meer kunnen slapen
• Opgebroken slaappatroon: mensen die verspreid over de hele dag korte dutjes doen en nooit een goede nachtrust beleven
• Freerunning-type: mensen die iedere dag wat later naar bed gaan en wat later opstaan

Invloed van het bed op het slaappatroon

De fasen van de slaap kunnen beïnvloed worden door de kwaliteit van het bed. Het lichaam herstelt zich tijdens de diepe slaapfase, maar dat kan alleen als de spieren volledig ontspannen zijn. Daarvoor moeten de rug en de nek voldoende ondersteuning krijgen, anders spannen de spieren zich automatisch aan om de wervelkolom te ontlasten.

Een slaapsysteem van Dorsoo staat garant voor een betere kwaliteit van de slaap en draagt dus bij aan een goed slaappatroon. Dankzij de gelijke drukverdeling van de bedbodem en het comfortabele matras ontspannen de spieren maximaal, waardoor we kunnen doorslapen zonder wakker te worden van pijnprikkels. De nacht verloopt rustig en we worden ’s morgens uitgerust en fit wakker.